Μετά την 4η δεκαετία της ζωής μας και όσο περνούν τα χρόνια δεν πρέπει να αποδίδουμε όλες τις διαταραχές της κίνησης μας στη μυϊκή αδυναμία, ή, τις αρθρίτιδες, αλλά και στις παραμορφώσεις του άκρου ποδός, που προκαλούν έντονη δυσχέρεια βάδισης. Όλοι μας ξέρουμε πόσο πόνο μπορεί να προκαλέσει ένας κάλος, ενώ η μακροχρόνια ανώμαλη βάδιση με το μη σωστά κατανεμημένο φορτίο επιφέρει αρθρίτιδες ποδοκνημικών, γονάτων ή και οσφυαλγία.
Έτσι, συμβαίνει συχνά να προσέρχονται στο ιατρείο άτομα που χρειάζεται να χειρουργηθούν στα γόνατα τους, αλλά μετά την εξέταση διαπιστώνονται σημαντικές παραμορφώσεις του άκρου ποδός, που είναι η αρχική αιτία. Τότε τίθεται το ερώτημα, ποιο χειρουργείο να προηγηθεί;
Σήμερα όμως το θέμα μας είναι πώς να παραμείνουμε νέοι. Έτσι τα προηγούμενα, που ανέφερα είναι καταστάσεις που θα έπρεπε, ήδη, να είχαν διορθωθεί εφόσον υπάρχει το πραγματικό ενδιαφέρον παράτασης της νεότητας.
Θα ήταν μήπως αρεστό σε μια κομψά ντυμένη γυναίκα όταν έρθει η στιγμή να φορέσει τα πέδιλα της να έχει ένα άσχημο πόδι, ή, να φορά παραμορφωμένα παπούτσια; Βέβαια το ίδιο ισχύει και για τον άνδρα έστω και σε μικρότερο βαθμό.
Με τον όρο παραμορφώσεις του άκρου ποδός, εννοούμε τις καταστάσεις, εκείνες που το σχήμα του ποδιού ξεφεύγει από το φυσιολογικό. Συνήθως, όσοι προσέρχονται στο ιατρό, είναι κυρίως λόγω του πόνου που δημιουργούν οι κάλοι κάτω από το πέλμα, οι κάλοι του μικρού, του 2ου και κατά κύριο λόγο του μεγάλου δακτύλου με την παθολογική κατάσταση, που κοινώς ονομάζεται «κότσι», λατινικά hallux valgus και ελληνικά βλαισός μέγας δάκτυλος.
Και συγκεκριμένα:
Ο κάλος του 5ου δακτύλου είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός και συνήθως οφείλεται σε δάκτυλο μακρύτερο του φυσιολογικού ή σε βραχύτερο του φυσιολογικού τένοντα. Και στις δύο περιπτώσεις η χειρουργική διόρθωση είναι εύκολη, ενώ η ανακούφιση από τον πόνο πολλαπλάσια ευεργετική.
Όσον αφορά τους κάλους του πέλματος οφείλονται σε πτώση των κεφαλών των μεταταρσίων, και ο κάλος του 2ου δακτύλου σε μακρύτερο 2ο δάκτυλο. Συνήθως οι παραμορφώσεις αυτές δεν απαντώνται μεμονωμένες. Έχουν σαν αρχική αιτία ένα παραμελημένο κότσι και δημιουργούνται σιγά –σιγά.
Το κότσι, όπως αναφέρεται κοινώς, είναι η παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου. Στο έξω πλάι του εμφανίζεται εξόγκωμα, ενώ το δάκτυλο στρέφεται προς τα μικρά σχηματίζοντας γωνία με κορυφή το εξόγκωμα. Σε άλλες περιπτώσεις στρέφεται γύρω από τον άξονα του, η καταλαμβάνει θέση κάτω από το 2ο.
Το δέρμα του εξογκώματος, που προβάλλει είναι ερεθισμένο, κόκκινο ή συνυπάρχει υγρό. Η παραμόρφωση αυτή είναι η πιο συχνή στο πόδι και ίσως η συχνότερη ολόκληρου του μυοσκελετικού συστήματος. Σε ανθρώπινες φυλές, που κυκλοφορούν χωρίς παπούτσια το 1ο δάκτυλο συνήθως ευρίσκεται στην ευθεία φυσιολογική του θέση. Π.χ. Σε μελέτη κινέζων, που φορούν παπούτσια σε σύγκριση με αυτούς που δεν φορούν, η συχνότητα παραμόρφωσης είναι 15 φορές μεγαλύτερη.
Οι παραμορφώσεις αρχίζουν μετά την 4η δεκαετία της ζωής μας κατά το μάλλον ή ήττον. Τονίζεται, πως η αύξηση του σωματικού βάρους παίζει καθοριστικό ρόλο στην όλη διαδικασία. Όσο πιο στενά, σκληρά ή με ψηλό τακούνι είναι τα παπούτσια, τόσο το πρόβλημα επιδεινώνεται, και το πόδι παίρνει όλο και πιο φαρδύ σχήμα. Το παπούτσι φαίνεται στενότερο, ενώ η κατάσταση συνεχώς επιδεινώνεται, μπαίνοντας πια σε ένα φαύλο κύκλο.
Η εξέλιξη της παθήσεως δεν είναι πάντα συνεχής αλλά μπορεί να διακοπεί αλλάζοντας παπούτσια. Πάντως το κριτήριο του πόνου, είναι καθοριστικό για την χειρουργική αντιμετώπιση της παθήσεως. Η όλη παραμόρφωση δεν πρέπει να αποδοθεί μόνον στα παπούτσια, αλλά, και στην κατασκευή του ποδιού ενώ υπάρχει σίγουρα κληρονομική προδιάθεση.
